آبسه مقعدی چیست؟ درمان آبسه آنورکتال + علت و علائم

آبسه مقعدی چیست؟ یا آبسه آنورکتال تجمع چرک در پوست اطراف ناحیه مقعد است، این بیماری دردناک و عفونی شاید در نگاه اول خطرناک نباشد اما اگر به موقع درمان نگردد عوارضی را به همراه داشته و می تواند موجب بروز سایر بیماری ها از جمله فیستول مقعدی شود. به همین منظور لازم است با علائم این بیماری و عوارض آن آشنایی یابید و در صورت بروز هر یک از علائم آن سریعاً برای درمان آبسه مقعدی اقدام کنید.

بیشتر بخوانید: درمان فیستول با لیزر چگونه است؟

در صورتی که برای درمان آبسه مقعدی آنورکتال با روشهای پزشکی اقدام نکنید، میتواند منجربه بیماری خطرناکی مانند فیستول شود و آبسه از روی باسن به داخل مقعد راه پیدا کنید. در این موارد مراجعه به متخصص و بهترین جراح فیستول درست ترین تصمیم میباشد.

---

---

آبسه مقعدی چیست؟

غده های زیادی در اطراف ناحیه مقعد وجود دارند. اگر به هر دلیلی دهانه این غدد بسته شود، این غده ها دچار عفونت و چرک شده و متورم می شوند و در نتیجه به شکل آبسه مقعدی روی پوست ظاهر خواهند شد. تجمع چرک و عفونت می‌تواند دقیقا داخل مقعد، یا در ناحیه راست روده (رکتوم) ایجاد گردد. همچنین این عارضه می تواند عمیقاً در سطح پوست نفوذ کرده و یا آبسه‌ای سطحی باشد که دهانه ی آن به پوست راه داشته و خون و چرک از آن تخلیه شود. شایع ترین نوع این بیماری، آبسه آنال است.

بیشتر بخوانید: عمل جراحی فیستول چگونه است؟

نشانه‌های آبسه مقعدی یا آنورکتال

این بیماری حال عمومی بیمار را تغییر داده و حالاتی را ایجاد می‌کند که معمولاً فرد آن را با سرماخوردگی اشتباه می‌گیرد. اما این بیماری با معاینه توسط پزشک به راحتی تشخیص داده می شود. مهمترین نشانه های ابتلا به این عارضه به این شرح است :

• درد، که معمولا ثابت است، سوزشی که هنگام نشستن شدت می یابد.
• تحریک پوست در اطراف مقعد، از جمله تورم، قرمزی و حساسیت
• اسهال
• یبوست یا درد ناشی از حرکات روده
• تب (تب معمولاً نشان دهنده ی آبسه های عمیق مقعدی است)
• لرز
• بی قراری
• بی اشتهایی
• بدن درد
• محل ایجاد آبسه به علت عفونت معمولاً گرم تر از سایر نقاط اطراف آن است.

بیشتر بخوانید: درمان خشکی مقعد + علت و پیشگیری [بهترین پماد]

علت آبسه مقعدی چیست؟

همان طور که ذکر کردیم این بیماری در اثر بسته شدن دهانه غدد ایجاد می شود، اما در واقع این غدد در اثر ورود عوامل بیماری زا دچار عفونت شده است. از مهمترین باکتری های عامل این بیماری می توانیم به دو باکتری استافیلوکوک و اشرشیاکولی اشاره کنیم. به علاوه برخی از انواع قارچ ها نیز در ایجاد آبسه در مقعد نقش دارند. از علل ایجاد این بیماری می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :

• عفونی شدن زخم در اطراف ناحیه مقعد
• عفونت های منتقله از راه جنسی
• غدد مسدود شده
• تحریک شدید مقعد: استفاده از توالت برای مدت طولانی، دستکاری بر روی مقعد، استفاده از دستگاه‌های تنفسی و یا حرکات شدید و ناگهانی ممکن است باعث تحریک شدید مقعد و ایجاد آبسه شود.
• تغییرات در رژیم غذایی: مصرف غذاهایی که باعث تحریک مقعد می‌شوند، مانند غذاهای چرب و حاوی ادویه جات، به عنوان عامل ایجاد آبسه مقعدی شناخته شده است.
• بیماری‌های دیگر: برخی بیماری‌های دیگر، مانند بیماری هموروئید و یا بیماری کرون، نیز ممکن است باعث ایجاد آبسه مقعدی شوند.

آبسه مقعدی در بارداری نیز یکی از عارضه های نادر بوده ولی وجود دارد. از همین روی رعایت بهداشت فردی ( به خصوص برای نوزادان) و استفاده از کاندوم برای پیشگیری از این بیماری توصیه شده است.

بیشتر بخوانید: لیزر فیستول چگونه انجام میشود؟

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند؟

این عارضه در مردان و افراد مبتلا به بیماری های روده شایع تر است. افرادی با شرایط زیر احتمال بیشتری برای ابتلا به آبسه مقعدی دارند :

• بیماران مبتلا به کولیت
• بیماری های روده ای التهابی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو
• بیماران دیابتی
• افراد مبتلا به دیورتیکولیت
• بیماری التهابی لگن
• انجام رابطه جنسی ناایمن
• استفاده از داروهایی نظیر پردنیزون
• تزریق برای درمان بواسیر داخلی
• آسیب ناشی از نوک وسیله تنقیه
• هموروئید یا بواسیر خارجی بیرون زده

درمان آبسه مقعدی (تمام روشها)

آبسه مقعدی ممکن است به دلیل برخی علت‌ها ایجاد شود، از جمله شکستگی، التهاب، عفونت، کیست و یا توده‌های خطرناک. برای درمان آبسه مقعدی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت دقیق آن تشخیص داده شود و روش درمان مناسب برای شما تعیین شود. درمان آبسه مقعدی بستگی به موقعیت و شدت آبسه دارد. درمان‌ های مختلفی برای آبسه مقعدی وجود دارد که شامل موارد زیر میشوند:

1. دارو برای آبسه مقعد: استفاده از آنتی‌ بیوتیک‌ ها برای کنترل عفونت و جلوگیری از گسترش آن می‌تواند به عنوان یک روش درمانی مورد استفاده قرار گیرد. در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب، ضد باکتری و یا داروهای تسکین دهنده درد را به شما تجویز کند.
2. درمان جراحی: اگر آبسه بزرگ باشد یا به داروها پاسخ ندهد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. در این روش، پزشک آبسه را باز کرده و محتوای آن را تخلیه می‌ کند.
3. درمان خانگی آبسه مقعدی: استفاده از کمپرس های سرد یا گرم می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند. همچنین، حمام‌ های گرم با آب نمک یا آب داغ می‌تواند به تسکین علائم کمک کند.
4. تغذیه مناسب: تغذیه صحیح و مصرف غذاهای حاوی فیبر می‌ تواند به بهبود عملکرد روده و جلوگیری از تشکیل آبسه مقعدی کمک کند. مصرف غذاهایی که باعث تحریک مقعد می‌شوند، مانند غذاهای چرب و حاوی ادویه جات، به عنوان عامل ایجاد آبسه مقعدی شناخته شده است. بنابراین، تغییر در رژیم غذایی خود ممکن است به شما کمک کند تا آبسه مقعدی خود را کنترل کنید.
5. استفاده از چسب‌های ضد التهاب: چسب‌های ضد التهاب ممکن است به عنوان یک روش تسکین دهنده درد و کاهش التهاب در آبسه مقعدی استفاده شود.
6. استفاده از پمادهای تسکین دهنده: پمادهای تسکین دهنده ممکن است به عنوان یک روش درمانی برای آبسه مقعدی استفاده شوند.

پیش از انجام هر نوع درمان، بهتر است با پزشک خود مشورت کرده تا بهترین روش درمانی برای شما را تعیین کنید.

انواع آبسه

بیماری‌های مقعد می‌توانند به شکل سطحی و یا عمیق بروز کنند، در صورتی که آبسه سطحی باشد بیمار درد زیادی را در لبه مقعد حس نموده و ناحیه ایجاد عارضه گرم تر از سایر نقاط است. اما در بعضی مواقع عفونت به لایه های عمیق پوست نفوذ و آبسه عمیق را ایجاد میکند. انواع این عارضه به این شرح است :

• آبسه مقعد: شایع ترین نوع این عارضه که حدود ۶۰% از آبسه های مقعد را پوشش میدهد و در اطراف مقعد ایجاد می شود.
• ایسکیو آنال: این عارضه ۲۰% از آبسه های مقعد را پوشش داده و در ناحیه اسفنکتر خارجی ایجاد می‌شود. این نوع عارضه با ترشح چرک به فضای ایسکیوآنال نمایان می شود.
• اینتراسفنکتریک: ۵% از انواع این عارضه را شامل شده و محل ایجاد آن بین عضله اسفنکتر خارجی و داخلی است. علامت شایع آن دردناک شدن مقعد است به گونه ای که بیمار به سختی می نشیند.
• سوپرالواتور: این نوع بیماری ۴% از آبسه های این ناحیه را تشکیل داده است. این عارضه در زنان شایعتر از مردان است و در بالای عضله لواتورآنی (ماهیچه بالابرنده مقعد)  ایجاد می گردد.
• بافت مخاطی : این آبسه تنها ۱% از انواع این عارضه را تشکیل داده و در زیر بافت مخاطی مقعد بروز می کند.
• پری‌ رکتال: نشان دهنده اختلالات مقعدی یا انسداد غدد مقعدی ایجاد شده و اغلب ابتدا در اینتراسفنکتریک و سپس در امتداد بالقوه مجاور ایجاد می‌شود.

زمان مراجعه به پزشک

آبسه مقعدی بیماری خطرناکی است که ممکن است عوارض جانبی را نیز ایجاد کند، از همین روی لازم است در صورت بروز هر یک از علائم به خصوص نشانه های جدید و غیر قابل کنترل از این بیماری سریعاً برای درمان اقدام نمایید. یکی از عوارض خطرناک این بیماری ابتلا به فیستول مقعدی ( مجرای غیر طبیعی میان دو بافت که به شدت عفونی است و آلودگی های روده را به سطح پوست منتقل می کند) است. در صورتی که یکی از علائم زیر را تجربه نمودید سریعاً برای درمان اقدام کنید:

• احساس درد ضربان دار
• مشاهده سفتی دردناک و حساس به لمس
• شواهد سیستمیک عفونت

روشهای جلوگیری از ایجاد آبسه در مقعد

برخی از روش‌ های پیشگیری از ابتلا به آبسه مقعدی عبارتند از:

• مصرف غذاهای حاوی فیبر: مصرف غذاهایی که حاوی فیبر هستند، مانند سبزیجات، میوه‌ها و غلات، به تنظیم روده کمک می‌کند و خطر ابتلا به آبسه مقعدی را کاهش می‌دهد.
• آب نوشیدن به مقدار کافی: مصرف آب به مقدار کافی به تنظیم روده کمک کرده و از خشک شدن مداوم مدفوع جلوگیری میکند.
• ورزش منظم: ورزش منظم و فعالیت بدنی به تنظیم روده کمک کرده و باعث جلوگیری از ایجاد فشار بر روی مقعد میشود.
• استفاده از توالت درست: استفاده از توالت درست و جلوگیری از نشستن بر روی توالت برای مدت طولانی، از ایجاد فشار بر روی مقعد جلوگیری میکند.
• جلوگیری از استفاده از مسهل‌های شیمیایی: استفاده از مسهل‌های شیمیایی برای تسهیل تخلیه مدفوع، ممکن است باعث خشک شدن مدفوع و افزایش خطر ابتلا به آبسه مقعدی شود.
• درمان به موقع بیماری‌های دستگاه گوارش: درمان به موقع بیماری‌های دستگاه گوارش، مانند سرطان روده، کولیت و غیره، از خطر ابتلا به آبسه مقعدی جلوگیری می‌کند.