شقاق مقعدی که با نام آنال فیشر هم شناخته می‌شود در اثر ایجاد ترک و شکاف سطحی در سطح پوست دیواره ی اطراف مقعد رخ می دهد. این زخم به شکل طولی است و وضعیت بسیار دردناکی را می تواند برای فرد به وجود بیاورد.
کودکان معمولا به وضعیت اجابت مزاج خود توجهی ندارند و اگر هم با درد یا خونریزی در حین دفع مدفوع خود روبرو شوند چنین امری را با والدینشان به ندرت در میان می گذارند و تنها واکنش آنها در چنین شرایطی بی قراری و امتناع از رفتن به توالت و اجابت مزاج است. در ادامه با علل و علائم شقاق در کودکان بیشتر آشنا خواهید شد و به روش های درمان شقاق کودکان هم اشاره ای خواهیم داشت.
دلایل ایجاد شقاق در کودکان
برخلاف بزرگسالان که ممکن است دلایل گوناگونی برای ایجاد شقاق آنها مطرح باشد، علت اصلی و اولیه ی بسیاری از موارد شقاق در کودکان، یبوست است. خروج مدفوع سفت و سختی که در زمان ابتلا به یبوست رخ می دهد می تواند به غشا و پوست دیواره ی مقعد آسیب برساند و آن را دچار کشیدگی و پارگی کند.
اما عوامل دیگری هم برای علت ایجاد شقاق در کودکان مطرح می باشد:
• عدم نوشیدن آب و مایعات کافی در طول روز
• رژیم غذایی نامناسب، عاری از فیبر و عدم مصرف کافی میوه ها و سبزیجات تازه
• کم تحرکی و زندگی آپارتمان نشینی
• اسهال مزمن و طولانی
• عدم توجه به موارد و نکات بهداشتی به خصوص در رابطه با بهداشت دست ها و ابتلای کودکان به بیماری های انگلی روده. چنین بیماری هایی با خارش مقعد همراه است و خارش مداوم مقعد می تواند زمینه ساز ایجاد این عارضه باشد.
• وجود بیماری های گوارشی و روده ای
• تنگی عضلات کانال مقعد
علائم شقاق در بچه‌ها
نشانه ها و علائم شقاق در کودکان تفاوتی با علائم شقاق در بزرگسالان ندارد. از مهم ترین علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• احساس درد در ناحیه ی مقعد که با اجابت مزاج افزایش می یابد. به همین دلیل کودک از رفتن به دستشویی امتناع می کند و می ترسد.
• خونریزی همراه با دفع مدفوع و مشاهده ی مدفوع خونی و همچنین مشاهده ی خون روشن همراه با مدفوع
• احساس خارش و سوزش در ناحیه ی مقعد
• وجود شکاف و ترک پوستی در اطراف مقعد
• سرخی مقعد
• التهاب و تورم اطراف مقعد
• تب که نشان دهنده ی گسترش عفونت است.
• احساس دفع ناکامل مدفوع و نیاز مکرر به اجابت مزاج
• مشاهده ی زائده ی پوستی مشخص در اطراف مقعد
• نگه داشتن مدفوع برای مدت زمان طولانی و عدم دفع آن
نحوه درمان شقاق یا فیشر در کودکان
همان طور که گفتیم عامل درجه یکی که باعث به وجود آمدن شقاق در کودکان می گردد یبوست است. به همین دلیل با کمک بسیاری از روش های درمان خانگی که برای رفع یبوست وجود دارد می توان این عارضه را درمان نمود. بسیاری از موارد شقاق در کودکان به خودی خود پس از ۱ ماه درمان می یابد و نیاز به درمان خاصی هم ندارد. با این حال بهتر است که برای بررسی دقیق تر مشکل، کودک خود را نزد یک پزشک متخصص ببرید.
• نوشیدن آب و مایعات کافی در طول روز
• مصرف منابع غنی از فیبر مانند میوه ها و سبزیجات تازه
• مصرف روغن زیتون همراه با وعده های غذایی
• انجام ورزش و تحرک کافی
• درمان اسهال و یبوست در کودکان
• مصرف ملین های طبیعی مانند میوه ها و آب میوه ها
• آموزش نکات بهداشتی به کودک در رابطه با شستن دست ها
• نشستن در ظرف آب گرم برای مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه و تکرار آن چندین بار در روز
• خشک و تمیز نگه داشتن مقعد کودک پس از هر بار اجابت مزاج
در صورتی که این بیماری در بچه‌ها با علائم و نشانه های شدیدتری همراه باشد، بحث درمان پزشکی مطرح می گردد. در چنین مواردی پس از معاینه ی کامل کودک توسط پزشک متخصص، پزشک یکی از روش های درمانی زیر را برای درمان شقاق انتخاب می کند:
• تزریق بوتاکس
• دارو درمانی ( پماد، آنتی بیوتیک، لیدوکائین )
• لیزر درمانی
• عمل جراحی
اگر می خواهید که درمان شقاق کودک شما با موفقیت همراه باشد به خصوص زمانی که از روش های درمان خانگی شقاق برای درمان مشکل شقاق کودک استفاده می کنید، قبل از هر چیزی به کودک خود توضیح دهید که چه اتفاقی برای او افتاده است و اگر از دستشویی رفتن هراس دارد سعی کنید او را آرام کنید و با ارائه ی توضیحاتی او را متقاعد سازید که این کار فقط بیماری او را سخت تر می کند پس باید به دستشویی برود و مدفوع خود را دفع کند. ژل های روان کننده می توانند از درد او بکاهند. سعی کنید فضای آرام بخشی را برای کودک خود آماده کنید و همراه او باشید تا از چیزی نترسد.
