مدفوع خونی یکی از نشانه های مهم از بیماری ها است که موجب نگرانی های بسیاری می شود. این مورد می تواند از بسیاری از عارضه ها و مشکلات سرچشمه بگیرد. ولی اغلب مشکل جدی محسوب نشده و قابل درمان است. خون در مدفوع کودکان اگر با شرایط دیگری مثل دل درد همراه باشد، جدی تر است. در ادامه به بررسی علل وجود این عارضه در کودکان می پردازیم :
انواع خون در مدفوع کودکان
توجه به رنگ و مقدار خونریزی و مدفوع در مورد تشخیص نوع بیماری که عامل خون در مدفوع کودکان شده بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند به تشخیص کمک نماید. انواع این عارضه به این شرح است :
- ملنا : ملنا نوعی از مدفوع خونی است که خون در آن قابل مشاهده نبوده و مدفوع به رنگ قیری و بد بو در می آید. این خونریزی اغلب ناشی از خونریزی در معده یا روده کوچک است. برای ایجاد ملنا حداقل ۱۴ ساعت زمان نیاز است.
- هماتوشزی : در این نوع خون در مدفوع به رنگ روشن و زرشکی است و در این مورد منشا خون از قسمت تحتانی دستگاه گوارش است و البته این امکان وجود دارد که منشاء خونریزی از قسمت های فوقانی دستگاه گوارش باشد.
- خون مخفی : در برخی موارد خون با چشم قابل دیدن نبوده در واقع به حدی میزان خونریزی کم است که تنها با انجام آزمایش میتوان به وجود آن پی برد.
علائم خون در مدفوع کودکان
مهمترین علائمی که همراه با مدفوع خونی کودکان مشاهده می شود، به این شرح است :
- درد در ناحیه شکم
- اسهال و استفراغ
- تپش قلب
- کاهش وزن
- غش
- تنگی نفس
- ضعف و خستگی
علل ایجاد این عارضه
مهمترین عللی که می‌تواند به خون در مدفوع کودکان بیانجامد به این شرح است :
بواسیر
بواسیر یا هموروئید یکی از بیماری های شایع مقعدی است که می تواند کودکان را نیز درگیر نماید. بواسیر در اثر وارد آمدن فشار بیش از اندازه به مقعد ایجاد شده و موجب تورم و اتساع عروق در این ناحیه می گردد. مهمترین عاملی که به بواسیر در کودکان می انجامد یبوست مداوم است، البته بی تحرکی و نشستن بر روی سطوح سخت نیز می تواند به بواسیر بیانجامد. از نشانه های این عارضه می توانیم به درد شدید، مدفوع خونی کودکان، خارش، سوزش و تورم و التهاب مقعد اشاره کنیم.
شقاق
شقاق از سایر بیماری های شایعی است که اغلب به مدفوع خونی کودکان می انجامد. این بیماری در اثر ایجاد ترک در دیواره مقعد ایجاد شده و درد بسیار زیادی را به همراه دارد. شقاق هم همانند بواسیر در اثر فشار عبور مدفوع سفت ایجاد شده و مهمترین عامل بروز آن یبوست مداوم و مزمن است. از دیگر نشانه های شقاق می توانیم به خون در مدفوع، خارش، سوزش و تورم اشاره کنیم. خون حاصل از شقاق معمولاً رنگی روشن داشته و از نوع هماتوشزی است.
دیورتیکولیت
دیورتیکولیت به التهاب دیورتیکول های روده بزرگ گفته می شود. دیورتیکول ها ممکن است در اثر التهاب خونریزی کنند و موجب این عارضه در کودکان گردد. از سایر نشانه های دیورتیکولیت می توانیم به درد و تب اشاره کنیم.
گاستروانتریت
گاستروانتریت یا التهاب روده است که می تواند ناشی از ویروس ها، باکتری ها و یا حتی مسمومیت غذایی ایجاد شود. مهمترین نشانه های این بیماری شامل اسهال، استفراغ، کم خونی، وجود خون در مدفوع، سردرد و درد مفاصل است.
بیماری التهابی روده
همان طور که از نام این بیماری مشخص است، بخشی از روده دچار التهاب می شود. این بیماری دارا دو نوع کولیت و کرون است. بیماری التهابی روده با علائمی مثل اسهال، درد، خستگی و کاهش وزن نمایان می شود. یکی از نشانه های این بیماری همان مدفوع خونی است.
سرطان روده
در موارد نادری علت مشاهده خون در مدفوع کودکان سرطان روده است. با وجود اینکه احتمال این بیماری کم است اما نباید آن را نادیده گرفت و در صورت مشاهده چنین عارضه‌ای لازم است با پزشک متخصص در این زمینه مشورت نمایید. این بیماری معمولاً علامت و نشانه خاصی را ایجاد نمی‌کند اما ممکن است علاوه بر مشاهده خون در مدفوع، خستگی و درد نیز وجود داشته باشد.
زخم معده
زخم معده می تواند در هر قسمتی از روده و یا قسمت ابتدایی روده کوچک ایجاد شود. زخم معده ممکن است همراه با خونریزی باشد و یا منجر به مدفوع خونی در کودکان گردد.
روش تشخیص خون در مدفوع کودکان
برای تشخیص این عارضه می توان از روش های متعددی استفاده نمود. ولی توجه به شکل و ظاهر مدفوع نیز می‌تواند به تشخیص علت کمک نماید. پزشک ممکن است از یک یا چند راهکار زیر برای تشخیص علت این عارضه استفاده نماید :
- آندوسکوپی معده
- کولونوسکوپی
- تست های آزمایشگاهی
- آنژیوگرافی
- رادیوگرافی مری
درمان مدفوع خونی کودکان
روش‌های درمان بسته به عامل پدید آورنده آن متفاوت است. اگر علت این عارضه بیماری های مقعدی نظیر شقاق یا بواسیر باشد، اغلب با درمان های ساده و خانگی قابل درمان است. ولی اگر منشاء این مدفوع خونی بیماری های جدی تری باشد، نیاز به سایر درمان ها دارد.
درمان‌های دارویی
معمولاً اولین خط درمان استفاده از دارو است. در صورتی که عامل مشاهده خون، بیماری های باکتریایی و یا زخم معده باشد ممکن است پزشک مصرف آنتی بیوتیک و یا کاهش دهنده اسید معده را تجویز نماید. مصرف داروهای ضد التهاب نیز برای درمان بیماری التهابی روده کاربرد دارد.
درمان جراحی
در صورتی که بیماری با درمان های دارویی قابل درمان نباشد و یا عامل مدفوع خونی کودک، آسیب هایی نظیر پولیپ، سرطان، دیورتیکولیت یا بیماری التهابی روده باشد، درمان جراحی توصیه خواهد شد.
