اسپاسم مقعدی از دیگر عارضه هایی است که در اطراف یا داخل ناحیه مقعد رخ میدهد و هر کسی ممکن است این درد یا گرفتگی را تجربه کند. این عارضه ربطی به سن و سال ندارد و ممکن است در هر سنی برای هر فردی به طور ناگهانی ایجاد شود. طبق آماری که وجود دارد این عارضه در زنان بیشتر از مردان اتفاق می افتد و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در این مقاله کلینیک مهنا به آشنایی کامل ، علل و درمان های اسپاسم مقعدی می پردازیم .
اسپاسم مقعدی چیست ؟
اسپاسم مقعدی که با نام Proctalgia Fugax ( پروکتالژیا فوگاکس ) نیز آن را میشناسند درد ناشی از گرفتگی عضلات کف لگن ، عضلات اسفنکتر مقعد یا عضلات راست روده است. این درد شدید مقعدی به طور ناگهانی ایجاد می شود ، مدت کوتاهی طول میکشد و به طور غیر منتظره هم از بین میرود. این درد فقط برای یک بار نیست و در دوره هایی که ممکن است طی چند هفته یا ماه اتفاق بیفتد ، برمیگردد و عود میکند.
اسپاسم مقعدی درد یا گرفتگی است که اطراف مقعد و راست روده حس میشود و از آنجایی که این عارضه غیر قابل پیش بینی است تشحیص را برای پزشکان و متخصصان دشوار میکند. این درد ممکن است بدون هشدار ایجاد شود و شدت آن بسیار متفاوت باشد ولی اغلب درد این عارضه به حدی شدید است که بر زندگی روزمره تاثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید: درمان خشکی مقعد + علت و پیشگیری [بهترین پماد]
علت اسپاسم مقعدی
برای این عارضه یک علت واحد یا شناخته شده وجود ندارد و تشخیص علت اصلی آن بسیار دشوار است. اما طبق مطالعه ای که در سال ۲۰۰۵ انجام شد نشان داد علت این عارضه می تواند به دلیل مشکل اعصاب پودندال باشد یا ممکن است ناهنجاری هایی ساختاری در ناحیه دیواره لگن وجود داشته باشد که اسپاسم مقعدی ایجاد میشود. همچنین محرک های احتمالی دیگری وجود دارد که ممکن است باعث ایجاد این عارضه شود. این موارد و محرک ها عبارتند از :
- استرس
- یبوست
- آبسه مقعدی
- قاعدگی
- رابطه جنسی مقعدی
- اجابت مزاج
- گشادی مقعد
- بیماری های نشیمنگاهی مانند بواسیر ، شقاق ، فیستول
- عوارض بعد از درمان هموروئید
- اسکلروتراپی برای هموروئید
- هیسترکتومی واژینال
- یک شکاف یا زخم در ناحیه رکتوم
- بیماری های التهابی روده مانند کرون یا کولیت
- سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
- اختلالات اضطرابی
- مشکلات عصبی مانند آسیب به عصب پودندال یا نورالژی پودندال
علائم اسپاسم مقعدی
علائم اولیه پروکتالژیا فوگاکس درد مقعدی است که در دوره های کوتاه ۳۰ دقیقه ای یا چند ثانیه ای یا کمتر رخ میدهد و شدت و بازه زمانی درد میتواند بسیار متفاوت باشد. به احتمال زیاد بین دوره ها هیچ درد یا ناراحتی نداشته باشید. درد مقعدی این عارضه در بعضی افراد ممکن است به حدی شدید باشد که آن ها را از انجام کارهای روزمره شان باز دارد. از دیگر علائم اسپاسم مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- احساس درد در داخل یا نزدیک مقعد
- به صورت ناگهانی ، بدون هشدار اتفاق می افتد.
- درد مقداری شدید خواهد بود که شما را از خواب بیدار کند.
- دردی که تنها چند ثانیه تا ۳۰ دقیقه طول بکشد.
- درد معمولا به صورت ناگهانی و خود به خود متوقف و ناپدید میشود.
- این درد مقعدی میتواند در طول روز و شب ایجاد شود.
تشخیص پروکتالژیا فوگاکس
تشخیص پروکتالژیا فوگاکس به دلیل غیرقابل پیش بینی بودن آن مقداری سخت و دشوار است و هیچ آزمایش دقیقی برای تشخیص آن وجود ندارد. اما پزشک به منظور رد سایر شرایط سایر علل احتماعی که باعث درد مقعدی میشود را بررسی میکند که عبارتند از :
- بواسیر یا هموروئید
- شقاق مقعدی یا فیستول
- آبسه یا زخم مقعدی
- سرطان مقعد
- بیماری روده تحریک پذیر
- بیماری های احتمالی روده
معاینه فیزیکی
بعد از بررسی موارد بالا پزشک معاینات دیگری هم برای تشخیص اسپاسم مقعدی انجام میدهد. این معاینه فیزیکی شامل بررسی نقاط حساس در رکتوم یا درد هنگام لمس آن ناحیه میشود. حساسیت در ناحیه رکتوم یا اعصاب آن می تواند به تشخیص اسپاسم مقعدی کمک کند.
بررسی تاریخچه و سوابق پزشکی
پزشک تشخیص دقیق بیماری سوابق پزشکی و درمانی شما و خانوادتان را بررسی میکند و براساس سابقه علائم شما اسپاسم مقعدی را تشخیص دهد. همچنین مواردی مانند ثبت دقیق زمان وقوع درد ، مدت زمان آن و شدت درد را بررسی میکند زیرا در تشخیص به پزشک و متخصص کمک میکند.
سایر آزمایشات
آزمایش خاصی برای تشخیص پروکتالژیا فوگاکس وجود ندارد. اما ممکن است برای رد سایر شرایط به چندین آزمایش نیاز داشته باشید. آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- معاینه دیجیتال رکتال
- معاینه لگن
- کولونوسکوپی
- سیگموئیدوسکوپی تست کف لگن
درمان اسپاسم مقعدی
هیچ درمان قطعی برای اسپاسم مقعدی وجود ندارد و هدف از درمان فقط کاهش علائم ، درد و ناراحتی است تا زمانی که دوره های درد شما کمتر شود یا از بین برود. درمان هایی که انجام میدهید نسبت به شدت علائم شما متفاوت است که میتوانید با کمک داروهای تجویزی یا درمان های داخل مطب به حدی این عارضه را کاهش دهید. مواردی از داروها و نسخه ها که به درمان اسپاسم مقعدی کمک می کنند عبارتند از :
- داروهای ضد اسپاسم بدون نسخه (OTC)
- پماد گلیسریل تری نیترات یا دیلتیازم موضعی
- مسکن ها و شل کننده های عضلانی OTC
- تزریق بوتاکس برای شل شدن عضله اسفنکتر
- تزریق اپیدورال یا بی حس کننده موضعی
- تحریک الکتریکی ، روشی است که از پروبی استفاده میکند که سیگنال های الکتریکی برای آرام کردن انقباضات مقعد منتشر میکند.
- فیزیوتراپی کف لگن با بیوفیدبک ، حسگر هایی هستند که به شما یاد میدهد تا تشخیص دهید زمانی که عضلات مقعد شما منقبض هستند بتوانید آن ها آرام کنید تا درد و ناراحتی از بین برود.
درمان خانگی اسپاسم مقعدی
بعضی از راه حل ها و روش های هستند که با کمک آن ها می توانید تا حدود درد خود را مدیریت کنید و کاهش دهید. روش های درمان خانگی اسپاسم مقعدی عبارتند از :
سلام چند روزی که گهگاهی حسم میکنم ناحیه مقعدم تیر میکشه باید چیکار کنم؟ ممکن مشکل خاصی باشه ؟
سلام عزیزم
بهتره برای تشخیص و مشاوره دقیق تر به کلینیک مهنا مراجعه کنید