شقاق در بارداری یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از مادران بارداری آن را در طول این دوران تجربه می کنند. در واقع می توان گفت بارداری همراه با افزایش رحم همراه بوده و این امر فشار بسیار زیادی را به لگن مادر وارد می کند و زمینه را برای بروز بیماری فراهم می کند. شقاق به ایجاد زخم و ترک در دیواره کانال مقعد اطلاق می شود. شقاق های حاد دارای ترک های کم عمق هستند و کمتر از ۱۲ هفته از بروز آنها گذشته در صورتی که شقاق مورد درمان قرار نگیرد زخم بیماری تشدید شده و عمیق تر می‌شود به این ترتیب شقاق مزمن ایجاد می‌شود. با ما همراه باشید تا با علت بروز شقاق بارداری و نیز درمان این بیماری آشنا شوید.
علائم شقاق در دوران بارداری
مهمترین علائم بروز شقاق در بارداری به این شرح است :
- دردی که با دفع شدت گیرد.
- خونریزی از مقعد و یا مشاهده خون در مدفوع
- ترک های طولی
- التهاب و تورم مقعد
- خارش و سوزش
- تب
دلایل بروز
- افزایش حجم رحم و افزایش فشار وارده بر لگن
- افزایش سطح هورمون پروژسترون به علت بارداری که موجب یبوست می شود.
- عدم تحرک کافی به علت بارداری و نشستن و یا دراز کشیدن به مدت طولانی
- رژیم غذایی کم فیبر و کم آب
- کاهش مقدار غذای مصرفی به علت بارداری
روش‌های پیشگیری از شقاق بارداری
امکان پیشگیری از شقاق بارداری با علت زمینه ای مانند بزرگ شدن رحم و ترشح هورمون پروژسترون وجود ندارد. اما می توان با انجام سایر راهکارها احتمال ابتلا به این عارضه را کاهش داد.
- جلوگیری از یبوست با مصرف فیبر کافی
- مصرف آب کافی
- پرهیز از نشستن به مدت طولانی
- ورزش و تحرک کافی
- رژیم غذایی متعادل افزایش تعداد وعده های غذایی و کاهش تعداد وعده ها
سریعترین روش‌های درمان شقاق در بارداری
شقاق بارداری معمولاً مشکل حادی نبوده و بعد از زایمان برطرف می شود، البته ناگفته نماند که ممکن است زایمان شرایط را وخیم تر نماید. این عارضه معمولاً با استفاده از روش‌های درمان خانگی و دارویی شقاق برطرف می شود. مهمترین راهکارها برای شقاق در بارداری به این شرح است:
-
- مصرف فیبر : فیبر ماده ای مغذی بوده که در روده انسان قابلیت هضم و جذب ندارد. فیبر را می توان از مواد خوراکی مختلفی دریافت نمود. برای این منظور لازم است مصرف انواع میوه ها، سبزیجات و غلات را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
- آب کافی : آب تاثیر چشمگیری در برطرف کردن یبوست دارد. آب می تواند با نرم کردن مدفوع به برطرف کردن یبوست و جلوگیری از آسیب به مقعد کمک نماید. برای این منظور لازم است مصرف حداقل ۸ لیوان آب در طول روز را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
- ورزش و تحرک : انجام ورزش های سبک نظیر پیاده روی می تواند با افزایش گردش خون در دستگاه گوارش و بهبود حرکات روده به درمان شقاق در بارداری کمک نماید.
- مصرف ملین : ملین ها می توانند به درمان یبوست کمک نماید. البته مصرف ملین باید با مشورت پزشک انجام شود. همچنین نباید در مصرف ملین ها زیاده روی نمود.
- حمام سیتز : حمام سیتز یا نشیمن شامل قرار دادن ناحیه کفل و لگن در آب نسبتاً گرم است. این روش درمانی موجب می شود، گردش خون در این ناحیه افزایش یافته و به کاهش درد و نیز درمان عارضه نیز کمک می نماید.
- پماد ها : استفاده از پماد می تواند در رفع علائم بیماری مانند درد و سوزش و خارش و نیز برطرف کردن عارضه موثر باشند. البته از آنجایی که مصرف برخی پماد ها در دوران بارداری ممنوع است لازم است با پزشک در مورد مصرف پماد مناسب مشورت نمایید.
- بوتاکس شقاق : یکی از روش‌های درمان کم تهاجمی درمان شقاق است. در این روش با استفاده از سم بوتولینوم عضله مورد نظر را فلج می نمایند. از این طریق درد بیمار کاهش یافته و با رفع اسپاسم عضله می توان به درمان آن کمک نمود.
- جراحی : جراحی به جز مواردی محدود برای درمان شقاق توصیه نمی شود. در این روش به منظور رفع اسپاسم قسمتی از عضله اسفنکتری جدا می شود تا از فشار موجود در عضله کاسته شود. جراحی همراه با عوارض متعددی مانند درد، خونریزی، بستری شدن در بیمارستان و… همراه است.
- لیزر درمانی : بهترین و موثرترین روش درمان شقاق لیزر درمانی است. در این روش با استفاده از اشعه به درمان شقاق بارداری می پردازند. لیزر بدون هیچ عارضه ای انجام شده و بیمار می تواند بدون احساس درد و خونریزی و یا عوارض جانبی نظیر بی اختیاری در کمتر از یک ساعت بیماری خود را درمان نماید.
