آبسه و فیستول هر دو از بیماری‌های مقعدی به شمار می‌روند که تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. این بیماری‌ها می‌تواند با شدت‌های متفاوت در نواحی مختلفی در اطراف مقعد ظاهر شود. آبسه مقعدی در واقع تجمع چرک و عفونت در زیر پوست اطراف مقعد است. این عارضه می‌تواند در اثر ابتلا به بیماری‌های زمینه ای مختلف و سایر علت‌ها ایجاد شود.
علائم آبسه شامل تورم، درد، التهاب پوست اطراف مقعد و تب است. فیستول به ایجاد ارتباط یا مجرایی غیر طبیعی میان دو ارگان از بدن اطلاق می‌شود. در مورد فیستول مقعدی این ارتباط مابین پوست اطراف مقعد و روده ایجاد می‌شود. زخم این عارضه موجب می شود، عفونت ها و عوامل بیماری زا از روده به سطح پوست منتقل شوند. از علائم این بیماری می‌توانیم به درد، خونریزی، ترشحات مقعدی عفونی و بد بو، سوزش و خارش اشاره کنیم. برای بررسی دقیق فرق آبسه و فیستول در ادامه با ما همراه باشید:
همچنین بخوانید: لیزر فیستول چگونه است؟
فرق آبسه و فیستول
همان طور که ذکر شد آبسه تجمع عفونت در زیر پوست است، در صورتی که این عارضه به موقع درمان نشود و یا فرآیند درمان به طور کامل انجام نشود، احتمال دارد به فیستول تبدیل شود. در واقع تخمین زده می‌شود، از هر دو نفر مبتلا به این عارضه یک نفر دچار فیستول شود. این عارضه یک بیماری عفونی است که درمان ساده‌تری دارد. از دیگر فرق آبسه و فیستول می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :
- آبسه مقعد غالباً خود به خود تخلیه شده و بهبود می‌یابد در صورتی که فیستول درمان‌های پیچیده‌ای مانند جراحی و لیزر درمانی نیاز دارد.
- دیگر تفاوت آبسه و فیستول این است که، آبسه تنها یک جوش چرکی است در صورتی که فیستول دارای دو خروجی است. از یک طرف به سطح پوست راه دارد و حتی ممکن است این مجرای قابل مشاهده باشد.
تفاوت در علائم دو بیماری
آبسه مقعدی و فیستول دو بیماری مختلف در منطقه مقعد هستند که ممکن است باعث عوارض و عارضه های مشابهی شوند. اما دارای تفاوت هایی در علائم، علت و روش های درمانی مختلف هستند.
آبسه مقعدی یک توده بزرگ تر از جوش به شکل آبکی است که در ناحیه مقعد ایجاد می‌شود. علت اصلی آبسه مقعدی، تورم یا التهاب غدد چربی است که باعث ایجاد یک توده پر از مایع در مقعد شده است. علائم آبسه مقعدی شامل درد، تورم و قرمزی در منطقه مقعد، وجود یک توده نرم و پر از مایع، و خروج مایعات از آن می‌شود. درمان آبسه مقعدی معمولاً شامل استفاده از داروهای ضد التهاب، آبگیری توده و در صورت لزوم جراحی برای خارج کردن توده است.
فیستول نیز یک نوع عارضه در منطقه مقعد است که به صورت یک لوله یا تونل از داخل مقعد به سایر مناطق بدن (مانند پوست) ایجاد می‌شود. علت اصلی فیستول، التهاب و عفونت در منطقه مقعد است که باعث ایجاد یک لوله از داخل به بیرون مقعد می‌شود. علائم فیستول شامل خروج مایعات یا خون از منطقه مقعد، درد و التهاب در منطقه مقعد، و خروج بوی نامطبوع از منطقه مقعد است. درمان فیستول شامل جراحی برای بستن لوله و باز کردن مسیر آبده به سایر مناطق بدن است.
بنابراین، تفاوت اصلی بین آبسه مقعدی و فیستول در علائم، علت و روش‌های درمانی آنها است. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، بهتر است با پزشک متخصص تغذیه یا روانشناس مشورت کنید.
نحوه تشخیص آبسه و فیستول
یکی از مهمترین تفاوت‌های این دو بیماری نحوه تشخیص و درمان آنها است. آبسه‌ها اغلب تنها با معاینه پزشک تشخیص داده می‌شوند و در مطب قابل درمان است. در صورتی که عفونت آبسه زیاد نباشد از آنتی بیوتیک برای رفع آن استفاده می شود، اما در صورتی که میزان عفونت زیاد باشد، پزشک با ایجاد برش بر روی آن، عفونت را خارج می کند.
در صورتی که فیستول برای تشخیص نیاز به انجام روش‌های تشخیصی مانند سونوگرافی اندوآنال دو بعدی و سه بعدی همراه با تزریق آب اکسیژنه، سی تی اسکن و ام آر آی دارد. این عارضه درمان مشکل و پیچیده ای دارد و امکان رفع آن با استفاده از درمان‌های دارویی و خانگی وجود ندارد. تنها راهکار قطعی درمان این بیماری استفاده از روش‌های تهاجمی مانند جراحی و لیزر درمانی و تکنیک های مختلفی مانند استن، فلپ آدوانسمنت و پلاگین است. درمان فیستول با جراحی ریسک بالایی دارد، زیرا که رفع کامل عفونت و بستن مجرای ایجاد شده مشکل است. از همین روی بهترین روش درمان فیستول با لیزر است، زیرا لیزر بدون ایجاد عوارض جانبی به طور قطع بیماری را رفع می نماید. در ضمن جراحی لیزری بدون درد و خونریزی انجام می شود، و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نخواهد بود.
تفاوت در روش درمان
درمان فیستول مقعدی و آبسه بر اساس شرایط خاص و شدت علائم متفاوت است. در اینجا یک مرور کلی از روش های درمانی برای هر کدام آورده شده است:
- آبسه مقعد:
- درمان: درمان آبسه مقعد معمولاً شامل تخلیه آبسه برای برداشتن چرک و کاهش فشار است. این را می توان از طریق یک روش جراحی جزئی به نام برش و درناژ انجام داد. همچنین ممکن است برای جلوگیری از عفونت آنتی بیوتیک تجویز شود.
- مراقبت در منزل: پس از عمل زهکشی، تمیز نگه داشتن ناحیه و استفاده از کمپرس گرم می تواند به بهبودی کمک کند. داروهای ضد درد نیز ممکن است برای مدیریت ناراحتی توصیه شود.
- پیگیری: مهم است که با دکتر خود برای اطمینان از بهبودی مناسب و رفع هر گونه عارضه ای که ممکن است ایجاد شود، پیگیری کنید.
- فیستول مقعد:
- درمان: درمان فیستول مقعدی اغلب شامل جراحی برای برداشتن مجرای فیستول و ترویج بهبودی است. بسته به پیچیدگی فیستول، تکنیک های جراحی مختلفی مانند فیستولوتومی، قرار دادن ستون یا فیستولکتومی وجود دارد.
- مراقبت های بعد از عمل: بعد از جراحی تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه برای جلوگیری از عفونت ضروری است. داروهای ضد درد و نرم کننده های مدفوع ممکن است برای کمک به بهبودی تجویز شوند.
- پیگیری: قرارهای منظم پیگیری با پزشک برای نظارت بر پیشرفت بهبودی و رفع هرگونه نگرانی یا عارضه ضروری است.
توجه به این نکته مهم است که هم آبسه مقعدی و هم فیستول ممکن است به برنامه های درمانی فردی بر اساس شرایط خاص هر مورد نیاز داشته باشند. مشاوره با یک متخصص جراح فیستول یا دکتر آبسه، ترجیحا یک جراح کولورکتال یا یک متخصص در این زمینه، برای تشخیص دقیق و توصیه های درمانی مناسب بسیار مهم است.