سوزاک یکی از شایع ترین عفونت های مقاربتی (STI) قابل درمان است که توسط یک باکتری ایجاد میشود. بیشتر افرادی که از نظر جنسی فعال هستند ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. به خصوص در جوانان بین سنین ۱۵ تا ۲۴ ساله بسیار شایع است. در اغلب موارد سوزاک علائمی ندارد اما میتواند باعث ایجاد مشکلات جدی شود. در این مقاله کلینیک مهنا به طور کامل این بیماری را توضیح داده ایم.
سوزاک چیست
سوزاک یا گونوره‌آ (Gonorrhea) عفونت شایع مقاربتی (STI) ناشی از وجود باکتری به نام نایسریا گونوره میباشد. این بیماری می تواند دستگاه تناسلی زنان و مردان ، اندام تناسلی، مجرای ادرار، راست روده ، دهان ، گلو، رکتوم، چشم ها و مفاصل را آلوده کند. همچنین سوزاک می تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی، از جمله ناباروری و بیماری التهابی لگن (PID) شود.
سوزاک بیشتر در طول فعالیت جنسی واژینال ، دهانی یا رابطه مقعدی از طریق مایعات جنسی، از جمله مایع واژینال و مایع منی منتشر می شود. اما نوزادان ممکن است در هنگام زایمان به این عفونت مبتلا شوند. در نوزادان، سوزاک بیشتر چشم ها را درگیر می کند. اگر علائم وجود داشته باشد، اغلب بر دستگاه تناسلی تاثیر می گذارد، اما ممکن است در اندام های دیگر نیز رخ دهد.
سوزاک دومین بیماری مقاربتی شایع پس از کلامیدیا است. سالانه نزدیک به ۱ میلیون به این عفونت مبتلا میشوند. حدود نیمی از این عفونت ها در افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله ایجاد میشود و تا ۸۰ درصد از زنان و ۴۰ درصد از مردان مبتلا به سوزاک هیچ علامت و علائم واضحی ندارند. همچنین ممکن است علائم این بیماری را با عفونت مثانه یا عفونت واژن اشتباه بگیرند. به همین دلیل تنها راه تشخیص این عارضه انجام آزمایش متعدد است.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی چیست؟ راه های انتقال و تشخیص انواع زگیل + علائم
عکس بیماری سوزاک در مردان
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی مردان با شکل واقعی+ {درمان، علت و بهترین دکتر}
عکس بیماری سوزاک در زنان
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی زنان؛ علائم، عوارض و درمان زگیل واژن
علائم بیماری سوزاک
همانطور که گفتیم در بسیاری از افراد، عفونت سوزاک هیچ علائم و علامتی ایجاد نمی کند. همچنین در بعضی موارد با بیماری دیگر اشتباه گرفته میشود. در واقع، از هر ۱۰ مرد مبتلا، ۱ نفر و از هر ۱۰ زن آلوده، ۵ نفر هیچ علائم واضحی را تجربه نمی کنند. سوزاک همچنین می تواند باعث التهاب کبد، آسیب به دریچه های قلب، آسیب مغزی و ناباروری شود. در افرادی که در بدو تولد مرد هستند، سوزاک درمان نشده می تواند باعث التهاب بیضه ها، درد و التهاب پروستات و زخم در مجرای ادرار شود.
علائم سوزاک در مردان
نشانه های بیماری سوزاک در مردان عبارتند از :
- ترشحات چرک مانند سفید ، زرد یا سبز از آلت تناسلی
- بیضه های دردناک و متورم
- التهاب یا تورم پوست ناحیه تناسلی و ختنه گاه
- احساس سوزش هنگام ادرار
- تکرر ادرار
- احساس شدید نیاز به ادرار کردن
بیشتر بخوانید: راه های انتقال زگیل تناسلی از طریق بوسیدن و دستشویی
علائم سوزاک در زنان
علائم سوزاک در زنان می تواند خفیف، غیر اختصاصی و با عفونت دیگری اشتباه گرفته شود. بسیاری از زنان مبتلا به سوزاک هیچ علامتی ندارند، اما همچنان در معرض خطر ابتلا به عوارض جدی هستند. نشانه های بیماری سوزاک در زنان عبارتند از :
- احساس درد یا سوزش هنگام ادرار
- تکرر ادرار
- تغییرات در ترشحات واژن
- افزایش ترشحات رقیق یا آبکی به رنگ سبز یا زرد از واژن
- خونریزی واژینال در بین عادت ماهانه
- خونریزی در حین یا بعد از رابطه
- درد در ناحیه تحتانی شکم یا لگن
- رابطه جنسی دردناک
بیشتر بخوانید: بیماری سیفلیس چیست + علائم و درمان قطعی [عکس بیماری]
علائم در سایر نقاط بدن
بیماری سوزاک می تواند بسیاری از قسمت های دیگر بدن را آلوده کند و تحت تاثیر قرار دهد. علائم این بیماری در سایر نقاط بدن عبارتند از :
- رکتوم : خارش مقعد ، خروج ترشحات چرک مانند از رکتوم ، خونریزی ناحیه مقعد ، درد یا فشار هنگام اجابت مزاج ، حرکات روده دردناک
- چشم ها : درد چشم ، حساسیت به نور در یک یا هر دو چشم ، خروج ترشحات چرک مانند از چشم ، قرمزی چشم ، ورم ملتحمه ناحیه چشم ها
- گلو : غدد لنفاوی متورم در گردن ، گلو درد ، قرمزی در پشت گلو
- دهان : غدد متورم ، لکه های سفید در دهان ، لوزه های متورم ، قرمزی در دهان و گلو ، خارش ، مشکل در بلع و تب
- مفاصل : گرمی ، تورم ، درد و قرمزی در یک یا چند مفصل مخصوصا هنگام حرکت
- پوست : بثورات ، زخم های صورتی یا قرمز روی پوست ، زخم های برجسته حاوی چرک یا به رنگ ارغوانی
بیشتر بخوانید: عکس تبخال تناسلی زنان و مردان + درمان و تشخیص
روش های تشخیص بیماری سوزاک
در صورتی که متوجه مبتلا به سوزاک شده اید باید در اولین فرصت برای تشخیص دقیق و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید. در اولین قدم پزشک سوالاتی درباره علائم هایی که داشته میپرسد. اگر از نظر جنسی فعال هستید، صادقانه و باز با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید. سایر آزمایش ها که برای تشخیص بیماری سوزاک انجام می شوند عبارتند از :
- بررسی تاریخچه پزشکی
- انجام معاینه های فیزیکی
- معاینه لگی و نمونه برداری از رحم
- آزمایش خون و ادرار یا مدفوع
- انجام آزمایش عفونت های مقاربتی
- تصویر برداری مانند اشعه ایکس
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- انجام بیوپسی برای نمونه برداری از بافت ( در بعضی موارد )
تشخیص بیماری در خانه
تست های خانگی نیز در دسترس است. فردی که از کیت تست در خانه استفاده می کند، نمونه خود را به آزمایشگاه میفرستد و نتایج را مستقیماً دریافت می کند. اگر نتیجه مثبت باشد، باید برای درمان به پزشک مراجعه کنند و ممکن است پزشک بخواهد آزمایش دیگری برای تایید نتیجه انجام دهد. استفاده از کیت دقیقاً طبق دستورالعمل بسیار مهم است، در غیر این صورت ممکن است نتیجه دقیق نباشد.
بیشتر بخوانید: مولوسکوم تناسلی چیست | درمان قطعی | علائم و علت
درمان سوزاک در مردان و زنان
همه افراد مبتلا به سوزاک به درمان نیاز دارند تا از پیشرفت عفونت جلوگیری شود. درمان اصلی بیماری شامل مصرف آنتی بیوتیک است. درمان سوزاک در زنان و مردان به یک روش است و به طور معمول شامل یک تزریق آنتی بیوتیک است. اکثر مراکز درمانی تزریق یک دوز ۵۰۰ میلی گرمی عضلانی سفتریاکسون ( روسفین ) را توصیه می کنند. اگر سفتریاکسون گزینه مناسبی نباشد، می توان از یک دوز خوراکی ۸۰۰ میلی گرمی سفیکسیم یا سفتریاکسون در دوره های هفت روزه استفاده کرد.
در یک سری شرایط خاص پزشک ممکن است درمان متفاوتی را توصیه کند برای مثال، درمانی که شامل مصرف یک آنتی بیوتیک خوراکی است. در این مورد، بسیار مهم است که دوره کامل دارو را مصرف کنید.اگر فردی پس از چند روز هیچ بهبودی در علائم خود مشاهده نکرد، باید برای راهنمایی نزد پزشک خود مراجعه کند. آزیترومایسین ، مترونیدازول ، داکسی سایکلین ، جنتامایسین و جمی فلوکساسین از دیگر آنتی بیوتیک های موثر برای درمان سوزاک هستند.
نکات درمان
برای درمان بیماری مقاربتی سوزاک نکاتی وجود دارد که بهتر است بدانید. این موارد عبارتند از :
- باید چند روز بعد از مصرف آنتی بیوتیک علائم شما کاهش و تسکین یابد.
- باید حداقل یک هفته پس از اتمام دوره آنتی بیوتیک برای انجام فعالیت های جنسی صبر کنید.
- بعد از گذشت سه ماه از درمان باید آزمایش مجدد دهید.
- حتی اگر تمام علائم بیماری از بین برود باید آنتی بیوتیک را کامل مصرف کنید.
- بهتر است بعد از یک تا دو هفته بعد از درمان برای معاینه مجدد به پزشک خود مراجعه کنید.
- در صورتی که بعد از مصرف آنتی بیوتیک علائم این بیماری را دارید ، باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی با لیزر؛ درمان بدون درد خونریزی + مزایا و معایب
عوارض بیماری سوزاک
اگر بیماری سوزاک به صورت کامل درمان نشود و در سراسر بدن شما بخش شود ، می تواند مشکلات جدی و دائمی برای سلامتی ایجاد کند. این عوارض عبارتند از :
- ناباروری در زنان و مردان
- نابینایی ( در مردان و زنان )
- سرایت عفونت به مفاصل ( در مردان و زنان )
- افزایش ابتلا به ویروس HIV ( در مردان و زنان )
- بیماری های التهابی لگن ( زنان )
- مسدود کردن لوله های فالوپ و تشکیل بافت اسکار ( زنان )
- حاملگی خارج از رحم ( زنان )
- درد طولانی مدت لگن و شکم ( زنان )
- جای دائمی زخم در مجاری ادراری ( مردان )
- التهاب بیضه ( مردان )
- اپیدیدیمیت بیضه ( مردان )
- درد و التهاب پروستات ( مردان )
پیشگیری
راه های پیشگیری از مبتلا به سوزاک عبارتند از:
- استفاده از وسایل بهداشتی و جلوگیری کننده در رابطه جنسی
- اجتناب از فعالیتهای جنسی در صورت داشتن عفونت
- فقط داشتن فعالیت جنسی با شریک تک همسری که به این عفونت مبتلا نیست.
- با کسی که فکر میکنید عفونت مقاربتی دار رابطه جنسی نداشته باشید.
- غربالگری و انجام آزمایشات منظم برای سوزاک